Overprikkeling door je smartphone; hoe komt het en wat kun je eraan doen?
Kijk in een gemiddeld restaurant om je heen en je ziet dat mensen niet meer met elkaar praten, maar continu naar hun mobiele telefoon kijken. En ook als ze wel met elkaar praten, zorgt de smartphone voor een welkome afleiding.
Even een post op Instagram, snel even de e-mails checken. De smartphone heeft een enorme aantrekkingskracht en het komt dan ook veel voor dat mensen gestresst raken (en zelfs geleefd worden) door hun telefoon. Stress en overprikkeling door je smartphone; hoe komt dat nou precies? En wat kun je eraan doen?
Het gelukshormoon dopamine
Iedere keer als er een berichtje binnenkomt dan wordt er een shot dopamine aangemaakt. Dopamine is een neurotransmitter en het geeft je een gelukkig gevoel. Dus elke keer als je een like krijgt op een Facebookpost of een comment op je laatste Instagram stories, dan geeft je brein een gevoel van beloning.
De hoeveelheid dopamine in het beloningscentrum van je hersenen neemt toe en dit zorgt voor een positief gevoel. Op het eerste gezicht lijkt dit vrij onschuldig, maar wist je dat cocaïne hetzelfde effect heeft op je brein? Dit maakt apps als Facebook, Whatsapp en Instagram extreem verslavend.
Overprikkeling
Overprikkeling kan ontstaan wanneer er continu nieuwe informatie op je smartphone verschijnt. Dit wordt veroorzaakt door de cortisol en adrenaline die wordt aangemaakt als je berichten, afbeeldingen, mailtjes en video’s bekijkt. Ook het altijd maar bereikbaar en beschikbaar zijn heeft grote nadelen.
Het kan voor veel onrust zorgen als je altijd het gevoel hebt direct te moeten (of willen) antwoorden. Een geluid of trilling is al voldoende om deze onrust te vergroten.
Deel uitmaken van een groter geheel
Mensen zijn sociale wezens. Deel uitmaken van een groter geheel is een aangeboren menselijk verlangen. Helaas kan het brein geen onderscheid maken tussen iemand recht aankijken tijdens een echt goed gesprek (samen op de bank of in een restaurant) en de valse verbondenheid via Whatsapp.
Ook als er wel met een goede vriend of vriendin op de bank wordt gezeten, dan nog ligt de telefoon er tussenin en wordt er door timelines gescrolld en op appjes gereageerd. Dit draagt niet bij aan een daadwerkelijke verbinding met anderen. Dit kan stress en eenzaamheid tot gevolg hebben.
Slaaptekort en stress gaan hand in hand
Niet alleen zorgt stress ervoor dat je slechter slaapt, maar een slechte nachtrust zorgt er ook nog eens voor dat je stressniveau hoger wordt. Het hormoon melatonine is verantwoordelijk voor het regelen van slaap. Dit hormoon wordt afgebroken door het blauwe scherm van je smartphone. Als je kort voor het slapen gaan nog op je telefoon zit ontstaat er cognitieve stimulatie. Je hersenen zijn dus actief bezig en dit zorgt ervoor dat je minder goed in slaap komt.
Aandacht en focus
Multitasken bestaat niet. Terwijl je aan de telefoon zit even je mail doorlezen, bellen tijdens het rijden of even je Facebook timeline checken op de wc. Je voelt je misschien effectiever, maar je bent het niet. Jouw hersenen zijn namelijk niet in staat om meerdere stromen aan informatie op hetzelfde tijdstip te verwerken. Ook is het niet mogelijk om 100% aandacht te besteden aan twee dingen tegelijkertijd.
Als je veel aan het multitasken bent dan heeft dit een negatieve uitwerking op je vermogen om in te schatten wat wel en wat niet relevant is. Je mentale spamfilter wordt verzwakt en je traint jezelf om op onbelangrijke informatie te reageren. Dit heeft een negatieve uitwerking op je focus en je stressniveau, maar ook op je geheugen en zelfs je IQ.
Tips voor een beter gebruik van je smartphone
Een aantal handige tips:
- Met een app als Moment kun je je smartphone gebruik checken. Op basis hiervan kun je een app-tijdslimiet instellen of een apparaat vrije tijd.
- Kijk niet meer op je telefoon voordat je gaat slapen, zeker twee uur van tevoren niet.
- Neem je telefoon niet mee naar de slaapkamer of leg hem buiten handbereik van je bed.
- Gebruik je telefoon niet als wekker
- Als je aan het werk bent of een afspraak hebt met iemand, leg je telefoon dan buiten handbereik
- Verminder de informatiestromen. Cancel alle nieuwsbrieven, zet je push notificaties uit en kijk alleen op je telefoon op met jezelf afgesproken tijden.
- Verwijder Social Media van je telefoon.
- Vertel je vrienden en familie dat je minder tijd op je telefoon door wilt brengen en daarom niet meer direct op berichten reageert.
Gerelateerde informatie
In de kennisbank van Smartphonejunkie vind je honderden relevante blogs. Van diepgaande artikelen tot blogs met praktische tips. Heb je deze blogs al gelezen:
