Wat is phubben?

Misschien heb je nog nooit van het woord phubben gehoord, maar je hebt je er vast wel eens schuldig aan gemaakt. Phubben betekent namelijk dat je iemand negeert in een sociale situatie, omdat je op je telefoon zit te kijken in plaats van dat je let op wat je gesprekspartner te vertellen heeft. Van oorsprong is WhatsApp een sociale app, maar hoe asociaal wordt het in combinatie met phubben?

Alone together

De technologie is ons aan het veranderen in iets dat we niet willen zijn. De mens-tot-mens interactie verdwijnt steeds meer naar de achtergrond; er wordt steeds meer via technologie gecommuniceerd. ‘Alone together’ is een bekende term en geeft aan dat nieuwe media twee manieren heeft om ons eenzaam te maken, maar ons niet alleen te laten voelen.

Er is altijd wel iemand online, dus mensen hoeven zich niet meer eenzaam te voelen. Maar als er dan toch iemand reageert op je WhatsApp bericht, dan voelt dit vaak hetzelfde als scrollen door je Facebook timeline.

Technologie kan emotioneel verslavend zijn

Online communiceren is totaal iets anders dan offline communiceren. Dit heeft als resultaat dat we mensen gaan behandelen als objecten, als computers. Maar er zijn mensen die een andere reden hebben om te phubben.

Het kan emotioneel zo verslavend zijn om met anderen via technologie te communiceren, dat dit voor mensen belangrijker wordt dan face-to-face gesprekken. Een phubber zal zijn smartphone er dan ook sneller bij pakken, ook al bevindt hij of zij zich in een sociale situatie met ‘echte’ mensen.

Wat is de definitie van sociaal?

Tegenwoordig verwachten we van iedereen direct een reactie en verwachten we ook van onszelf dat we altijd bereikbaar moeten zijn. Waarom is dat zo? De communicatietechnologie wordt steeds mobieler en daarom is altijd maar bereikbaar zijn de norm geworden. Daarbij komt ook nog eens dat het mogelijk is om te zien of iemand online is en diegene jouw berichten heeft gelezen.

Voorbeeld: blauwe vinkjes Whatsapp

Een goed voorbeeld hiervan zijn de blauwe vinkjes op WhatsApp. Je stuurt iemand een bericht om een reactie te krijgen. Als je dan ziet dat diegene online is en jouw bericht heeft gelezen, dan verwacht je eigenlijk ook direct een reactie. De aanname dat die ander bereikbaar is is natuurlijk onjuist, want je hebt geen idee in welke situatie de persoon zich bevindt.

Er zijn ook andere factoren die meespelen om altijd maar online te zijn. Als je niet bereikbaar bent heeft dit namelijk sociale gevolgen; je kunt het gevoel hebben dat je veel mist (fear of missing out) of dat je je eenzaam voelt. Dit kan een gevoel van onrust of stress veroorzaken.

Phubben maakt egocentrisch

Je trekt het je persoonlijk aan als jouw gesprekspartner zijn telefoon belangrijker vindt, maar als jij zelf op je telefoon zit dan hou je geen rekening met de ander. We vinden het heel erg als we ‘gephubt’ worden, maar hebben er geen problemen mee om een ander te phubben.

Mensen zijn egocentrische en benaderen de wereld vanuit hun eigen perspectief. Als jij met iemand in gesprek bent en diegene gaat berichten beantwoorden op zijn of haar telefoon, dan trek je je dit persoonlijk aan.

Je krijgt dan het gevoel dat wat er op de telefoon belangrijker is dan jij. Is dit andersom het geval, dus als jij op je telefoon bezig bent terwijl je een gesprek voert met iemand, dan is het minder erg. Je bent niet bezig met je gesprekspartner, dus je let ook niet op zijn of haar gevoelens.​

Kan het kwaad om te phubben?

Als gevolg van smartphonegebruik kan het voorkomen dat mensen een minder sociale eigenschap ontwikkelen. Er zijn meerdere onderzoeken die dit aantonen.  Maar misschien verandert de definitie van sociaal wel.

Phubben kan echter wel ernstige gevolgen hebben. Als je continu met je neus op je telefoon zit, dan kan dit ten koste gaan van de relaties die je hebt met vrienden en familie. Wat als je online contacten belangrijker worden dan je echte contacten?

Daarnaast ontstaat er ook minder verantwoordelijkheidsgevoel wat weer kan leiden tot meer ongevallen. Als je de hele tijd op je telefoon zit te kijken heb je namelijk geen oog meer voor je omgeving. Het continu checken van je smartphone kan doorslaan in obsessief gedrag, met alle gevolgen van dien.