Wat is een cyber verslaving?

Tegenwoordig hoor je ouders vaak klagen over kinderen die de hele dag voor de computer zitten, terwijl dit vroeger over de tv ging. Niet alleen kinderen brengen veel tijd door op de computer, ook volwassenen spenderen hun werkdagen voor een computerscherm. Daarnaast gebruiken ze de computer ook nog eens in hun vrije tijd.

Zouden we kunnen zeggen dat het overgrote deel van de bevolking verslaafd is aan het internet en dus computers? Kunnen we spreken van een cyber verslaving? En als dat het geval is, wat zijn dan de symptomen van een cyber verslaving en hoe kun je het voorkomen?

Hoogtechnologische samenleving

We leven tegenwoordig in een hoogtechnologische samenleving en kunnen niet meer zonder een computer en smartphone. Voor sommige mensen is dit een groot probleem, wanneer ze klassieke symptomen van een verslaving beginnen te vertonen.

Excessief gebruik maken van internet kan een negatieve invloed hebben op andere terreinen in het dagelijkse leven, bijvoorbeeld op het gebied van relaties, werk, school en zelfs je gezondheid. Is online zijn je nummer één prioriteit? Ben je alleen nog maar aan het gamen of chatten en heb je geen leven meer buiten je virtuele wereld? Dan is er sprake van een cyber verslaving. Het is heel belangrijk om dit probleem aan te pakken.

Is het een fysieke of psychologische verslaving?

Bij verslaving denken we in eerste instantie vaak aan de klassieke middelenverslaving, zoals een alcohol-, of drugsverslaving. Maak je hier overdreven veel gebruik van, dan kan er een tolerantie ontstaan. Je hebt dan steeds meer nodig om hetzelfde effect of gevoel te bereiken.

Als mensen plotseling stoppen met het gebruik van deze middelen, zoals alcohol of drugs, dan kunnen er fysieke klachten ontstaan. Deze klachten worden afkickverschijnselen genoemd. Dit is typerend voor een fysieke verslaving.

Alles wat een beloningseffect veroorzaakt in de hersenen kan in theorie verslavend worden of op zijn minst een ongezonde gewoonte worden die de kwaliteit van leven serieus kan aantasten.

Voorbeelden van psychologische verslavingen zijn bijvoorbeeld sporten, eten, seks of gokken. Uit diverse onderzoeken blijkt dat psychologische verslavingen echt zijn en dat ze zelfs biologische en neurochemische veranderingen kunnen veroorzaken in ons brein.

Normaal versus excessief computergebruik

Iedereen maakt vandaag de dag gebruik van het internet. Het is nu eenmaal verweven met onze levens. We gebruiken het niet alleen voor werk en in de thuissituatie; we kunnen permanent verbonden zijn met de online wereld als we dat zouden willen. Maar wanneer spreken we nu van een cyber verslaving?

Cyber verslaving is geen officiële diagnose en er bestaan dus geen formele normen over wanneer we kunnen spreken van een verslaving. Wat wel duidelijk is onder hulpverleners is dat je geen oordeel kunt maken over verslaving op basis van het aantal uren dat iemand online doorbrengt. Iemand kan 15 uur per dag voor zijn werk verbonden zijn met het internet, zonder dat er sprake is van een cyber verslaving.

Het is belangrijker om te kijken naar de impact die het internetgebruik heeft op iemands dagelijkse leven. Als familie, werk of gezondheid wordt verwaarloosd door excessief internetgebruik, dan kan er sprake zijn van verslaving.

Wat zijn de symptomen van een cyber verslaving?

Cyber verslaving kan ook worden afgeleid uit andere symptomen die vertoond worden door mensen. Als ze niet op internet of voor hun computer zitten kunnen ze last hebben van psychologische klachten, zoals depressieve gevoelens of angstgevoelens. Deze klachten verdwijnen als ze voor hun beeldscherm zitten; dan voelen ze zich goed en kalm.

Als er veel uren per dag online wordt doorgebracht, dan kan dit zorgen voor fysieke problemen. Zit je bijvoorbeeld te lang in een gespannen en slechte houding voor je beeldscherm, dan kun je last krijgen van carpaal tunnel syndroom. Ook is overgewicht een klassiek symptoom van computerverslaving, aangezien er te weinig wordt bewogen. Daarnaast komt hoofd-, nek-, en rugpijn ook vaak voor.

Hoe wordt cyber verslaving behandeld?

Cyber verslaving is een relatief nieuw fenomeen en daarom zijn de behandelmethodes nog vrij experimenteel. Daarnaast is het nog niet duidelijk welke behandelingen effectief zijn en welke niet. In de meeste gevallen zal cognitieve gedragstherapie worden voorgesteld.

Deze vorm van therapie wordt ook voor andere psychologische verslavingen gebruikt en houdt in dat er geprobeerd wordt iemands ideeën en overtuigingen die gepaard gaan met het ongezonde gedrag te veranderen. Daarnaast leer je om in de toekomst op een gezonde manier met internet om te gaan.